Ο μεγάλος και όμορφος οικισμός της Γλώσσας στη Βορειο-δυτική πλευρά της νήσου, χτισμένος αμφιθεατρικά πάνω σε λόφο, με τη μαγευτική θέα, βρίσκεται πάνω από το λιμάνι του Λουτρακίου και αποτελεί τον δεύτερο, μετά τη Χώρα, σε πληθυσμό, οικισμό του νησιού του Mamma Mia! Ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, γοητευμένος από τη Γλώσσα, αναφέρεται στο ψηλό χωριό υπονοώντας τη Γλώσσα, στο διήγημα του “Η Νοσταλγός”.
Προσπαθώντας να αναζητήσουν την προέλευση της ονομασίας αυτής του πανέμορφου χωριού, ορισμένοι θεωρούν ότι οφείλεται στη γλωσσοειδή μορφή του ακρωτηρίου – κάβου που χαρακτηρίζει τη θαλάσσια περιοχή του χωριού, ενώ άλλοι την αποδίδουν στη γλωσσική παραλλαγή του ονόματος Κνώσσα, που ήταν το όνομα της πόλης που δημιούργησαν οι Μινωίτες και οι οποίοι πρωτοκατοίκησαν τη νήσο. Βέβαια, υπάρχει και η σατιρική εκδοχή, που οι κάτοικοι διαδίδουν και πουν θέλει την ονομασία να προέρχεται από το γεγονός ότι λόγω του ορεινού αναγλύφου, σου “βγαίνει η γλώσσα” για να ανέβεις τα σκαλοπάτια.
Κάνοντας ιστορική αναδρομή, ο οικισμός της Γλώσσας ήταν ενεργός από τα προϊστορικά χρόνια και αποτελούσε πιθανόν αποικία των Μινωϊτών, όπως μαρτυρούν τα κατάλοιπα προϊστορικής κατοικίας. Επίσης η αρχαιολογική σκαπάνη στην ευρύτερη περιοχή και στο Λουτράκι έχει ανακαλύψει αρχαίους πύργους, ερείπια αναλημματικών τοίχων και κτιριακές κατασκευές διαφόρων περιόδων. Η πανέμορφη Γλώσσα και η ευρύτερη περιοχή της, βρίθει από πηγές και είναι κατάφυτη από ελαιόδεντρα, δαμασκηνιές και αμυγδαλιές.
Τα σπίτια του χωριού είναι παραδοσιακού μακεδονικού ρυθμού με τα χαρακτηριστικά διώροφα και τις κεραμικές στέγες τους, καθώς και τα ιδιαίτερα ξύλινα μπαλκόνια. Ανεβαίνοντας τα σκαλοπάτια στα γραφικά καλντερίμια του χωριού, συναντούμε γυναίκες με τις τοπικές ενδυμασίες, τις λεγόμενες στην τοπική διάλεκτο “φουστάνες”, που δείχνει ότι οι κάτοικοι διατηρούν και τιμούν ακόμη τον παραδοσιακό τρόπο ζωής, τα έθιμα αλλά και το γλωσσικό τους ιδίωμα. Ξεχωρίζει το γεγονός πως, στο προαύλιο του Μοναστηρίου του Αγίου Ταξιάρχη, βόρεια της Γλώσσας, ανακαλύφθηκαν κτίσματα Παλαιοχριστιανικού ναού μονόκλιτης βασιλικής με τρούλο, που είχε αναγερθεί το 672 μ.Χ. και αποτελεί τον παλαιότερο ναό της νήσου!
